Günümüzde artış gösteren kalp rahatsızlıkları ve beraberinde gelen sağlık sorunları yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor. Kalpte ritim bozukluğunu tetikleyen nedenler ve sağlıksız yaşam alışkanlıkları da ritim problemleri ve kalp hastalığı riskini artırıyor. Kalbin normal ritminin dışında atması ile oksijen azalıyor, tıkanan damarlar ile kalp krizi riski oluşabiliyor. Kişide bayılma hissi, göğüs sıkışması, nefes darlığı, aşırı yorgunluk ve kalp ağrısı belirtileriyle ortaya çıkan kalpte ritim bozukluklarında vakit kaybedilmeden doktora başvurulması gerekiyor. Kalp pili takılması gerekli görülen kişiler için artık yeni bir hayat başlıyor. Bu dönemde bazı önemli noktalara dikkat edilmesi ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının kazanılması önem taşıyor. Memorial Dicle Hastanesi’nden Kardiyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mesut Aydın, kalpte ritim bozukluklarının tanısı ve kalp pilleri hakkında bilgi verdi.
Kalp ritim bozukluğu hayat ritminizi bozmasın
Ritim bozukluğu toplumda yaygın görülen bir hastalıktır. Genellikle çarpıntı şeklinde bir hisse neden olur. Ayrıca bayılma, nefes darlığı, göğüs ağrısı gibi kalple ilgili diğer belirtiler de görülebilmektedir. Hatta bazen ilk ortaya çıkışı ani ölüm şeklinde olabilmektedir. Ritim bozuklukları doğuştan olabileceği gibi sonradan da oluşabilmektedir. Birçok ritim bozukluğunda hayati tehlike olmamaktadır. Ancak bir kısmı ciddi sonuçlara varabilen ölümcül ritim bozuklukları görülebilmektedir. Ritim bozukluğunun tanısının erken dönemde konması ve uygun tedavinin planlanması çok önemlidir. Ritim bozukluğu temel olarak ani başlayıp ani sonlanabilmektedir. Hayati tehlikeye neden olmasalar da uzun süreli kalp hızının uygunsuz zamanlarda artması kişide olumsuz bir tabloya yol açabilmektedir. Bu nedenle panik atak gibi psikolojik problemlerin oluşması söz konusu olabilmektedir. Kalp ritim bozukluğu erken tanı ile tedavi edilebilmektedir. Kalp ritim bozukluğu tedavi edilirken sorunun altında yatan neden belirlenmelidir ve ardından ilaç tedavisi uygulanmaktadır. İlaçlar ile birlikte doktor kontrolleri sağlanmakta ve kişilerin yaşam kalitelerinde ortaya çıkan bütün olumsuz durumların ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır. Tedavi seçenekleri genel olarak; kalp ritim ilaçları ( antiartimik ilaçlar ), kateter ablasyonu, kalıcı kalp pillerinin takılması, kalp ameliyatları gibi yöntemlerdir.
Ritim bozukluğu ve kalp pili tedavisi nasıl yapılmalı?
Ritim bozukluğunun tanısı elektrokardiyografi, 24 saatlik ritim Holter ve bazen de elektrofizyolojik çalışma ile mümkündür. Bir kısmına herhangi bir tedavi gerekmezken gerekli durumlarda ilaç tedavisi, ablasyon ve bazen de kalp pilleri ile tedavi gerekli olabilmektedir. Kalp pillerinin bazı türlerinde ani ölümleri engellemek amacıyla şok verme özellikleri bulunmaktadır. Ölümcül ritim bozukluğu geliştiğinde otomatik olarak küçük bir elektrik akımı ile ritim bozukluğu düzelmektedir. Hastaların bir kısmına da kalp zayıflığı nedeniyle kalp pili takılır ve birkaç ay içinde hastaların kalp zayıflığı neredeyse tamamen düzelebilmektedir. Kalıcı kalp pilleri, kalbin ritmini düzenleyen ve oluşturan, kalpte şok etkisi oluşturabilen, ölümcül risk oluşturabilecek kalp yetmezliği tedavisinde takılmaktadır. Kalp pilleri kalbin düzensiz attığını ve ritmin yavaş veya hızlı olduğunu algılamaktadır. Kalp pilleri takıldıktan sonra kalbe sinyal göndermekte, bu sinyal kalbin normal hızında atması gerektiğini iletmektedir. Kalp pillerinde jeneratör denilen kısım elektriksel mesajların kalbe taşınmasında kullanılan kablolar ile kalp atışını kontrol etmektedir.
Kalp pili ile sağlıklı bir yaşam için dikkat edilmesi gerekenler
Kalp ritmini düzenleyen ve kalp yetmezliği, kalp büyümesi, kalp kasının tedavisinde kullanılan tedavi yöntemlerinden biri olan kalp pilleri, uzun süreli tedavi sağlayabilmektedir. Kalp pilleri takılmış bireylerde yaşam şeklinde yapılan değişiklikler ile daha sağlıklı bir süreç izlenebilmektedir. Kalp pili ile yaşamda dikkat edilmesi gerekenler ise;
• Kalp pili ile yaşayan hastalar ağır yük taşımaktan, tempolu egzersiz ve sporlardan kaçınmalı, sağlıklı yaşamaya çalışmalı, işlenmiş ve doymamış yağlardan uzak kalmaya özen göstermelidir.
• Havalimanı ve AVM gibi toplu mekanlarda elektriksel cihazlardan geçerken mutlaka kalp pili takıldığı belirtilmelidir. Kalp pili takıldığına dair bir kimlik veya belge taşımaya özen gösterilmelidir.
• Elektriksel bir akım gücü olan kalp pilleri elektronik aletler ile etkileşime girebilmektedir. Bu nedenle tüm elektronik cihazlar ile etkileşime girme riski unutulmamalıdır.
• Kalp pillerinin de bir ömrü bulunmaktadır. Ortalama olarak 6-15 yıl arasında mutlaka sık sık doktor gözetiminde gerekli kontrolleri sağlanmalıdır. Gerekli görüldüğü durumlarda kalp pilleri değiştirilmelidir.
• Her 3 ay veya 6 ayda bir doktor kontrolü yaptırılıp kalp pili kontrol edilmeli, rutin kontrolleri aksatılmamalıdır.